«ΣΑΣ ΛΕΜΕ ΤΟΝ ΚΑΦΕ»

Η Φιλοσοφία του Ελληνικού Καφέ

Ο Ελληνικός καφές είναι ριζωμένος βαθιά στο DNA μας όσα χρόνια και αν περάσουν. Παρόλη την επέλαση του καφέ φίλτρου και του στιγμιαίου νωρίτερα, αλλά και την ακαταμάχητη γοητεία και γεύση του Ιταλικού εσπρέσσο πιο πρόσφατα, ο Ελληνικός καφές καλά κρατεί και η γοητεία του δύσκολα θα παρέλθει. Αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής καθημερινότητας, η δε προετοιμασία του έχει κάτι το τελετουργικό που θυμίζει ιεροτελεστία.
divider.png

Η ιστορία του καφέ

Αυτό το είδος καφέ έφθασε στην Ελλάδα κατά την Οθωμανική περίοδο (αλλιώς Τουρκοκρατία). Ο ελληνικός καφές αρχικά έγινε γνωστός μεταξύ των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης και της Βορείου Ελλάδος. Στην Θεσσαλονίκη τον 17ο αιώνα υπήρχαν πάνω από τριακόσια καφενεία. Αργότερα, εμφανίστηκαν τα πρώτα μικρά καφενεία στην Αθήνα, τα οποία επισκέπτονταν αρχικά κατά βάση Τούρκοι και έπειτα Έλληνες. Στα μέσα του 18ου αιώνα, ο καφές διαδόθηκε και στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, τα καφενεία έκαναν και τη δουλειά του καφεκόπτη. Προμηθεύονταν κόκκους πράσινου καφέ, τους οποίους καβούρδιζαν και άλεθαν σε μικρούς χειροκίνητους μύλους. Τότε, άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα εξειδικευμένα καταστήματα για τον καφέ, τα καφεκοπτεία ή αλλιώς καφεποιεία, τα οποία εισήγαγαν καφέ, τον επεξεργάζονταν και τον πωλούσαν έτοιμο να καταναλωθεί. Τέτοια καφεκοπτεία ήταν ο «Οίκος Μπέλκα» και το καφεκοπτείο Ανδρέα Ριζόπουλου στην Πλατεία Κοτζιά στην Αθήνα. Το 1914 άνοιξε το καφεκοπτείο Μισεγιάννη στο Κολωνάκι που λειτουργεί μέχρι και σήμερα.

coffee-beans.png

Από την παραγωγή στο φλιτζάνι μας

Η Βραζιλία αποτελεί την πρώτη χώρα παραγωγής καφέ παγκοσμίως. Καφές παράγεται επίσης στην Κολομβία, την Κόστα Ρίκα, τη Γουατεμάλα, το Μεξικό, τη Νικαράγουα, την Αιθιοπία και τη Τζαμάικα, η οποία έχει τον πιο ακριβό και καλό καφέ. Ο ελληνικός καφές  παρασκευάζεται κυρίως από βραζιλιάνικες ποικιλίες (από το Ρίο και το Σάντος), αλλά περιέχει και άλλα είδη. Συνήθως, προστίθεται Αιθιοπικός καφές και έτσι δημιουργείται το τελικό χαρμάνι με τις διάφορες παραλλαγές του.

Το χαρμάνι είναι αυτό που καθιστά ξεχωριστή τη γεύση του ελληνικού καφέ. Ο ελληνικός καφές έχει συγκεκριμένο χαρμάνι, συγκεκριμένο ψήσιμο που τον κάνει ξανθό και πολύ ψιλό άλεσμα. Ο Ελληνικός ή Τούρκικος καφές όπως τον λένε ορισμένοι έχει για την ακρίβεια τις ρίζες του στην Αραβία. Πρώτοι οι Άραβες άρχισαν να πίνουν τον καφέ αφιλτράριστο στο μπρίκι. Συγκεκριμένα, οι Βεδουίνοι της Μέσης Ανατολής έβαζαν την χύτρα του καφέ πάνω στην άμμο που κάλυπτε τα κάρβουνα για να τα κρατήσει αναμμένα. Γι’ αυτό και ο παραδοσιακός και πλέον τελετουργικός τρόπος για να ψήνεται αυτός ο καφές που φέρνει και άριστα αποτελέσματα λόγω ομοιόμορφης θέρμανσης είναι πάνω στην άμμο της χόβολης σε χάλκινο μπρίκι.

Στην Ελλάδα ο καφές γίνεται πιο ανοιχτόχρωμος σε σχέση με την Τουρκία και τις Αραβικές χώρες και δεν περιέχει άλλα αρώματα ή πρόσθετα, όπως κάρδαμο. Αυτό το είδος καφέ δικαίως μπορεί να αποκαλείται και ‘‘ελληνικός’’ καφές, καθώς είναι πιο συμπυκνωμένος και στην Ελλάδα σερβίρεται σε μεγαλύτερη ποσότητα ανά  φλιτζάνι. Είναι ο καφές με αραβική προέλευση που εξελίχτηκε, ώστε να έχει τα δικά του ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στην Ελλάδα και αποτελεί την πρώτη επιλογή των Ελλήνων.

Η τέχνη του μερακλίδικου καφέ

Η παρασκευή του ελληνικού καφέ αποτελεί τέχνη, όπου κρύβει τα μυστικά της. Ο Ελληνικός καφές ψήνεται σε μπρίκι κατά προτίμηση πάνω σε γκαζάκι υγραερίου με πολύ χαμηλή φωτιά για να αργοψηθεί. Χρειάζεται το κατάλληλο μπρίκι για να γίνει σωστό βελούδινο καϊμάκι, χαμηλή φωτιά, καλό ανακάτεμα, και αν φτιάχνουμε περισσότερους από έναν καφέδες συγχρόνως, σερβίρισμα αργό και σε μικρή ποσότητα σε κάθε φλιτζανάκι για να έχουν όλοι καϊμάκι. Σερβίρεται συχνά με λουκουμάκι, μπισκότα, και καλή παρέα...
divider2.png